Genel Sağlık Sigortası (GSS) Nedir?

Genel Sağlık Sigortası (GSS), Türkiye’de yaşayan ve herhangi bir sosyal güvencesi olmayan bireylerin sağlık hizmetlerinden yararlanabilmelerini amaçlayan, devlet tarafından sunulan bir sigorta sistemidir. 1 Ocak 2012 tarihinde yürürlüğe giren bu sistem ile birlikte, bireylerin sağlık hizmetlerine erişimi evrensel bir hak olarak tanımlanmıştır.

GSS, Türkiye’de yaşayan herkesi kapsamak üzere tasarlanmıştır. Bu sistem sayesinde herhangi bir işte çalışmayan, emekli olmayan ya da öğrenci olmayan bireyler bile sağlık güvencesine sahip olabilmektedir. GSS primi ödeyen ya da prim ödemesi devlet tarafından karşılanan bireyler, SGK anlaşmalı sağlık kuruluşlarından ücretsiz ya da düşük maliyetle sağlık hizmeti alabilirler.

Bu sigorta sistemi özellikle 18 yaşını geçen ve sosyal güvencesi olmayan bireyler için zorunlu hâle gelmiştir. GSS ile amaçlanan, kimsenin sağlık hizmetlerinden mahrum kalmamasıdır.

GSS’nin Amacı ve Kapsamı

GSS’nin temel amacı, herkesin sağlık hizmetlerine eşit şartlarda erişimini sağlamaktır. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nda yer alan “herkes sağlık hakkına sahiptir” ilkesi doğrultusunda tasarlanan bu sistem, sosyal devlet anlayışının bir gereğidir.

GSS kapsamı oldukça geniştir. Bu sigorta sistemiyle aşağıdaki hizmetlerden faydalanabilirsiniz:

Ayakta ya da yatarak tedavi hizmetleri,

İlaç, tıbbi cihaz ve protez temini,

Doğum, ameliyat ve yoğun bakım gibi ileri sağlık hizmetleri,

Engelli bireylere yönelik rehabilitasyon hizmetleri.

Ayrıca, 18 yaşını doldurmuş ancak herhangi bir işte çalışmayan ya da ailesi üzerinden sigortalı olma hakkını kaybeden bireyler için GSS zorunludur. Bu kişiler ya prim ödeyerek ya da gelir testi sonucuna göre devlet desteğiyle sigortalı sayılırlar.

GSS Primleri Nasıl Hesaplanır?

GSS primi, kişinin gelirine göre hesaplanır. Her birey için sabit bir prim ödemesi söz konusu değildir. İki farklı sistem geçerlidir:

Gelir testi yaptırmayanlar için primler asgari ücretin %3’ü üzerinden sabit olarak alınır.

Gelir testi yaptıranlar içinse ailenin toplam geliri dikkate alınır. Gelir, asgari ücretin üçte birinden az çıkarsa prim ödemesi devlet tarafından karşılanır.

2025 yılı itibariyle sabit prim tutarı yaklaşık olarak 600 TL civarındadır. Ancak bu rakamlar her yıl güncellenir. Prim borcu olan kişiler, sağlık hizmetlerinden sınırlı şekilde faydalanabilirler.

Primler her ayın sonuna kadar ödenmelidir. Ödeme yapılmadığında gecikme faizi uygulanır. E-Devlet üzerinden prim borçları kontrol edilebilir ve online ödeme yapılabilir.

Gelir Testi Nedir ve Kimler Yaptırmalıdır?

Gelir testi, kişinin ve ailesinin toplam gelirinin belirlenerek, GSS primi ödeyip ödemeyeceğinin tespit edildiği bir uygulamadır. Bu test, kaymakamlıklara bağlı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları (SYDV) aracılığıyla yapılır.

Kimler gelir testi yaptırmalıdır?

18 yaşını dolduran ve ailesi üzerinden sigortalı olma hakkı sona eren bireyler,

İşsiz kalan ya da sosyal güvencesini kaybeden kişiler,

Türkiye’de ikamet eden ve yabancı uyruklu olup GSS kapsamına girmek isteyenler.

Gelir testi sonucunda kişi “geliri asgari ücretin üçte birinden düşük” çıkarsa, prim ödemeleri devlet tarafından karşılanır. Bu durumda kişi sağlık hizmetlerinden ücretsiz faydalanabilir.

Gelir testi yaptırmayanlar otomatik olarak en yüksek prim üzerinden borçlandırılır. Bu nedenle zamanında gelir testi yaptırmak büyük önem taşır.

GSS Başvurusu Nasıl Yapılır?

GSS sistemine başvurmak oldukça kolaydır. Başvuru işlemleri şu şekildedir:

Gelir testi yapılacaksa, kişi ikametgahının bulunduğu ilçedeki SYDV’ye başvurmalıdır.

Gelir testi sonucu SGK sistemine aktarılır.

SGK, sonucu değerlendirdikten sonra kişinin prim ödeyip ödemeyeceğine karar verir.

GSS tescil işlemi tamamlanır ve kişi sağlık güvencesine kavuşur.

Eğer gelir testi yapılmasına gerek yoksa, kişi doğrudan SGK’ya giderek GSS başvurusunu yapabilir. Bu işlem online olarak e-Devlet üzerinden de yürütülebilir.

Başvuru sırasında T.C. kimlik kartı yeterlidir. Gelir testi için ise haneye giren gelir beyanı, kira sözleşmesi ve tapu bilgileri gibi belgeler talep edilebilir.

Genel Sağlık Sigortası Muafiyetleri

Bazı durumlarda GSS primi ödeme zorunluluğu ortadan kalkar. GSS muafiyetleri şu şekildedir:

25 yaşına kadar öğrenci olan bireyler (aktif öğrencilik devam ediyorsa),

Engelli aylığı veya yaşlılık maaşı alanlar,

2022 sayılı Kanun kapsamında devlet yardımı alanlar,

Yoksulluk sınırı altında olan ve gelir testi ile belgelenmiş kişiler.

Muafiyet hakkı olan kişilerin bunu belgelemeleri gerekir. Özellikle öğrenciler, aktif öğrenci belgelerini SGK’ya ya da e-Devlet’e yükleyerek bu haktan faydalanabilir.

Muafiyet süreleri dönemsel olarak kontrol edilir. Örneğin öğrencilik hakkı sona erdiğinde prim ödemesi yeniden başlar.

GSS Borcu ve Sağlık Hizmetlerinden Yararlanma

GSS sisteminde en çok merak edilen konulardan biri de borç durumunda sağlık hizmeti alınıp alınamayacağıdır.

Normal şartlarda GSS prim borcu olan bireylerin SGK kapsamındaki sağlık hizmetlerinden faydalanması mümkün değildir. Ancak;

Kronik hastalıklar ve acil müdahaleler,

Pandemi gibi olağanüstü durumlar,

Yasal düzenlemelerle geçici af dönemleri

gibi istisnalarla sağlık hizmeti alımı sağlanabilir.

GSS borçları zamanında ödenmediğinde faiz uygulanır. Ancak devlet, belirli dönemlerde af ve yapılandırma imkânı sunar. Bu dönemleri takip ederek geçmiş borçlarınızı faizsiz şekilde kapatabilirsiniz.

Sık Sorulan Sorular 

GSS primi ne kadar?

2025 yılı için sabit GSS primi yaklaşık 600 TL’dir. Ancak gelir testi yaptıran kişiler için bu tutar değişebilir.

GSS borcum var, hastaneye gidebilir miyim?

Eğer borcunuz varsa yalnızca acil durumlar veya özel düzenlemeler (örneğin pandemi) kapsamında sağlık hizmeti alabilirsiniz.

Öğrenciyim, GSS ödemem gerekir mi?

25 yaşına kadar aktif öğrencilik durumunuz devam ediyorsa GSS primi ödemezsiniz. Ancak belge ibrazı zorunludur.

Gelir testi nerede yapılır?

İkamet ettiğiniz ilçedeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’na (SYDV) başvurarak gelir testi yaptırabilirsiniz.

GSS primi ödemezsem ne olur?

SGK prim borcu oluşturur, gecikme faizi işler ve sağlık hizmetlerinden faydalanma hakkınız kısıtlanır.

Profesyonel Danışmanlık Hizmeti

Genel Sağlık Sigortası (GSS) kapsamında yaşadığınız sorunlara çözüm bulmak, gelir testi işlemlerini doğru şekilde yürütmek veya geçmişe dönük prim borçlarınızla ilgili yapılandırma planı hazırlamak istiyorsanız, alanında uzman desteği almak büyük fark yaratabilir.

GSS uygulamaları zaman içinde değişiklik gösterebildiğinden, bireysel durumunuza özel analiz ve yönlendirme ile daha etkili sonuçlar elde edebilirsiniz.

GSS ile ilgili profesyonel danışmanlık hizmeti almak için benimle kolaylıkla iletişime geçebilirsiniz.